Śp. prof. Maria Boszczanin przez wiele lat współpracowała ze SNaPem, była zapraszana na konferencje. Ostatnio widziałyśmy się w Muzeum H.Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej.
Pani odejście to odejście etyki, moralności, prawdy i dobra.
Kochana Pani Profesor, żegnamy Panią z bólem, żalem, z nadzieją, że pozostanie Pani – w sercach osób, które Panią poznały – na zawsze.
Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza, oddział w Warszawie
Szanowni Państwo, Członkowie i Sympatycy Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Literackiego,
Z głębokim smutkiem i wielkim żalem zawiadamiamy, że 9 czerwca 2023 r. odeszła do wieczności Śp. Prof. Maria Bokszczanin. Była Opoką, Uczoną, Prawym Człowiekiem. Sercem i Dobrym Duchem Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza i jego Honorowym Członkiem. Pani Profesor wstąpiła do Towarzystwa w roku 1946. Była znakomitym filologiem, zawsze gotowa służyć tym, których uważała za większych: pisarzom i badaczom, literaturze i kulturze polskiej. Oddawała się pracy edytorskiej i redakcyjnej w cichości i skromności, zawsze pamiętając o tym, by nikt z odeszłych członków TLiAM nie został zapomniany. Niech spoczywa w pokoju.
Prof. Maria Bokszczanian (fot. z 2020 roku)
Msza żałobna odprawiona zostanie 14 czerwca (środa) o godzinie 9.30 w kościele oo. barnabitów (parafia św. Antoniego Marii Zaccarii, ul. Sobieskiego 15 w Warszawie).
Profesor MARIA BOKSZCZANIN urodziła się 3 lipca 1926 w Toruniu jako córka Jana Bokszczanina, oficera Wojska Polskiego (jeńca Starobielska, zamordowanego w 1940 w Charkowie) i Zofii z Wojciechowskich, inżynier ogrodnictwa. W 1939 roku ukończyła szkołę podstawową przy klasztorze sióstr benedyktynek w Przemyślu, w czasie wojny kontynuowała naukę na tajnych kompletach Gimnazjum Ogólnokształcącego im. bł. Kingi w Kielcach, gdzie w czerwcu 1945 zdała maturę. Następnie studiowała polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. W 1946 wstąpiła do Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, w którym podjęła wieloletnią działalność, m.in. przez kilka kadencji była skarbnikiem Zarządu Głównego. W latach 1949-1950 pracowała w Gabinecie Filologicznym im. G. Korbuta (tzw. Korbutianum) przy Towarzystwie Naukowym Warszawskim pod kierunkiem profesora Juliana Krzyżanowskiego. W roku 1950 otrzymała magisterium na podstawie pracy „Faraon” Bolesława Prusa w krytyce (promotorem był prof. Wacław Borowy). Od tegoż roku do 1953 roku była zatrudniona w Pracowni Folkloru Instytutu Badań Literackich (IBL). Początkowo zainteresowania badawcze skierowała w stronę pieśni ludowej ze szczególnym uwzględnieniem kolędy bożonarodzeniowej. W roku 1952 ogłosiła tłumaczenie z języka francuskiego artykułu węgierskiego filologa, S. Kozocsa pt. Mickiewicz na Węgrzech, drukowane w „Pamiętniku Literackim” (t. 40). W 1953 debiutowała jako edytorka opracowaniem przypisów do powieści Elizy Orzeszkowej „Meir Ezofowicz”. W latach 1953-1968 pracowała w Redakcji Staropolskiej Państwowego Instytutu Wydawniczego, przekształconej później w Redakcję Historii Kultury. W tym czasie sporządziła przypisy m.in. do pięciu tomów „Antologii dramatów staropolskich”. W roku 1968 opublikowała pierwszy artykuł historycznoliteracki pt. „Kantyczka Chybińskiego. (Z tradycji biblijnych i literackich kolędy barokowej)” w książce zbiorowej „Literatura, komparatystyka, folklor”. W roku 1969 wróciła do IBL PAN i rozpoczęła prace nad przygotowaniem pełnego krytycznego wydania korespondencji H. Sienkiewicza (t. 1-5 [14 vol.] wyd. 1977-2009). W poszukiwaniu listów do różnych adresatów odbyła wiele podróży po kraju i za granicą, m.in. do Rzymu (1966), Florencji (1967), Wilna (1970), Leningradu (1970), Moskwy (1970), Lwowa (1970), Vevey (1986), Chicago (1992), Londynu (1994), Oksfordu (1994), Henley nad Tamizą (1994), Bostonu (1996), Paryża (2000). W 1987 przeszła na emeryturę, ale nadal współpracowała z IBL. W 1989 roku na podstawie edycji listów Sienkiewicza do Jadwigi i Edwarda Janczewskich doktoryzowała się w IBL PAN (promotorem był prof. Edmund Jankowski). W 2008 została wyróżniona Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2010 Nagrodą Edytorską polskiego PEN Clubu. W 2012 otrzymała tytuł naukowy profesora. Odznaczona m.in. medalem Komisji Edukacji Narodowej w 2005, Brązowym, a następnie Srebrnym i Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006, 2010 i 2016) oraz Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Komandorskim (2010 i 2016) Orderu Odrodzenia Polski. Mieszka w Warszawie. Do czasów pandemii, tj. do r. 2019, pracowała w swoim gabinecie w Pałacu Staszica, później w domu na warszawskiej Sadybie. Ostatnią książkę – „Nie tylko o nim. Szkice z literatury polskiej i folkloru” wydała w r. 2021, w Wydawnictwie Instytutu Badań Literackich PAN, z którym była związana zawodowo i uczuciowo przez dziesięciolecia.
Z odejściem Marii Bokszczanin kończy się pewna epoka w historii Instytutu Badań Literackich PAN oraz w dziejach Towarzystwa Literackiego. Z całego serca dziękujemy osobom, które czyniły jesień Jej lżejszą, szczególnie Panu Januszowi Gajewskiemu, towarzyszowi Jej przejścia na drugi brzeg.
